Za co odpowiada tarczyca?
Tarczyca to jeden z największych gruczołów w naszym organizmie, zlokalizowana w obrębie szyi i odpowiedzialna za syntezę hormonów tarczycowych, czyli trójjodotyroniny (T3) i tyroksyny (T4). Oddziałują one na wiele procesów zachodzących w naszym organizmie, dlatego też w przypadku zaburzeń jej pracy (nadczynności lub niedoczynności) obserwuje się:
- Wypadanie włosów,
- Przewlekłe zmęczenie,
- Zaburzenia termoregulacji (uderzenia gorąca lub też przetrwałe uczucie zimna),
- Wahania wagi (gwałtowne tycie lub chudnięcie),
- Problemy z trawieniem,
- Spadki nastroju.
To właśnie pojawienie się tych objawów często skłania nas do wizyty u lekarza, który po postawieniu wstępnej diagnozy może nas skierować do endokrynologa. Ten na podstawie wyników badań laboratoryjnych i badania fizykalnego może zadecydować o konieczności wykonania badania USG tarczycy. W trakcie badania można nie tylko ocenić rozmiary zarówno tarczycy jak i gruczołów przytarczycznych, ale ponadto określić ich stan i strukturę anatomiczną.
Wskazania do wykonania USG tarczycy
USG tarczycy, ze względu na fakt iż jest badaniem bezpiecznym i nieinwazyjnym, wykonuje się praktycznie u wszystkich osób mających problemy z prawidłową pracą tarczycy, w celu uzyskania bardziej dokładnego jej obrazu. Wskazaniem do wykonania badania USG są więc:
- Nieprawidłowe wyniki laboratoryjne określające poziom TSH, FT3, FT4, przeciwciał anty-TG i anty-TPO,
- Obciążający wywiad rodzinny,
- Pojawienie się typowych dla nadczynności lub niedoczynności tarczycy objawów,
- Kontrola stanu tarczycy, w tym stanów zapalnych, u osób ze zdiagnozowanymi nieprawidłowościami, takimi jak wole guzkowe, Hashimoto czy choroba Gravesa-Basedowa,
- Przygotowanie do zabiegu usunięcia guzów lub nowotworów tarczycy.
Jeżeli chodzi o kontrolne USG tarczycy, najlepiej wykonywać je raz w roku, a w celach czysto profilaktycznych raz na okres 3 lat.
Co ważne, badanie to może być wykonywane u każdego pacjenta, bez żadnych ograniczeń.
USG tarczycy – przebieg badania i jak się do niego przygotować?
Jeżeli chodzi o badanie USG tarczycy, nie ma specjalnych wymagań jeżeli chodzi o przygotowanie do jego przeprowadzenia. Ważne, by wybrać ubranie, które będzie odsłaniało szyję i zrezygnować z tego dnia z biżuterii takiej jak łańcuszki czy korale. Na badanie należy ze sobą zabrać również poprzednie wyniki badania USG (o ile je posiadamy) oraz wyniki badań laboratoryjnych. Dzięki nim lekarz przeprowadzający badanie wie na co zwrócić uwagę i czego się spodziewać w obrazie USG tarczycy.
Samo badanie trwa około 10 minut. W jego trakcie lekarz dokonuje sprawdzenia wymiarów, objętości oraz kształtu tarczycy i weryfikuje poprawność jej budowy. Dzięki wykorzystaniu fal ultrasonograficznych możliwe jest zobrazowanie struktury gruczołu i wykrycie ewentualnych zwapnień, guzków czy torbieli. W trakcie badania lekarz ogląda również gruczoły przytarczyczne oraz okoliczne węzły chłonne. Wyniki badania przedstawiane są w formie zdjęć ultrasonograficznych, do których dołączany jest słowny opis zaobserwowanych zmian.
W trakcie badania w razie potrzeby może zostać wykonana również biopsja tarczycy. Polega ona na wprowadzeniu w głąb gruczołu cienkiej igły, którą aspiruje się niewielką ilość tkanek i wysyła do badania histopatologicznego. Wskazaniem do jej wykonania najczęściej są guzki lub zmiany o charakterze miąższowym, mogące wskazywać m.in. na proces nowotworowy.
